Top 5 loại cây xen canh bổ sung lân hữu cơ cho cây trồng

Lân (photpho) là 1 trong 3 dinh dưỡng đa lượng thiết yếu đối với cây trồng. Lân đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cây cũng như quá trình quang hợp. Lân thúc đẩy sự hình thành và tăng trưởng của rễ, giúp cây trồng cứng cáp, cành lá khỏe, củ quả to. Tăng khả năng kháng bệnh cho cây.

Trong tự nhiên có nhiều loại cây cỏ trong thành phần chứa nhiều photpho. Khi chúng được cắt tỉa che phủ cho đất hoặc dùng làm phân bón giúp bổ sung nguồn phân lân hữu cơ cho cây trồng

Trong quá trình phân hủy, các chất dinh dưỡng trong cây sẽ được giải phóng và trở thành dạng dễ hòa tan trong nước. Photpho trong cây sẽ được phân hủy thành các hợp chất photphat như axit photphoric (H3PO4), muối photphat,… Các hợp chất này sau đó sẽ được vi sinh vật phân hủy thành ion photphat (PO43-). Ion photphat là dạng photpho dễ hấp thụ nhất đối với cây trồng. Nó có thể được cây trồng hấp thụ qua rễ hoặc qua lá.

Trồng xen canh các loại cỏ giàu photpho trong vườn là một cách hiệu quả để cung cấp photpho cho cây trồng và cải thiện chất lượng đất. Dưới đây là top 5 loại cỏ giàu photpho nên trồng xen canh trong vườn:

Các loại cỏ này có khả năng tạo ra sinh khối lớn, từ 10 đến 20 tấn/ha/năm. Thành phần chứa hàm lượng photpho cao, từ 0.2% – 0.5%

1.   Cỏ linh lăng giàu lân hữu cơ

Cỏ linh lăng là một loại cỏ họ đậu, có khả năng cố định nitơ từ không khí thông qua mối quan hệ cộng sinh với vi khuẩn Rhizobium. Giúp bổ sung đạm tự nhiên cho đất. Bên cạnh đó cỏ linh lăng chứa nhiều photpho, với hàm lượng từ 0.2%-0.5%.

Cỏ linh lăng có thể được ủ thành phân xanh để bón cho cây, hoặc cắt tỉa để che phủ trực tiếp cho đất trồng.

Rễ cỏ linh lăng giúp cải thiện cấu trúc đất, làm cho đất tơi xốp và dễ dàng thoát nước. Tăng khả năng giữ đất, giúp giảm xói mòn đất do mưa và gió.

Cỏ linh lăng là một loại cây thu hút nhiều thiên địch như: bọ rùa, ong ký sinh, nhện, chim…giúp hạn chế côn trùng sâu bệnh gây hại.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Soil Science Society of America Journal năm 2019 đã cho thấy rằng cỏ linh lăng có thể cải thiện đáng kể độ phì nhiêu của đất trong vòng 2 năm. Nghiên cứu cho thấy rằng cỏ linh lăng đã làm tăng hàm lượng đạm, kali, phốt pho, và magiê trong đất. Cây cũng giúp cải thiện cấu trúc đất, làm cho đất tơi xốp và dễ dàng thoát nước.

2.     Cỏ ba lá

Cỏ ba lá là một loại cỏ thân thảo, là một loại cỏ họ đậu, có khả năng cố định nitơ từ không khí. Bên cạnh đó thanh phần của nó giàu photpho với hàm lượng từ 0,3% – 0,4%. Do đó, cỏ ba lá có thể giúp tăng độ phì nhiêu của đất bằng cách bổ sung nitơ, photpho cho đất.

Cỏ ba lá có hệ thống rễ phát triển mạnh, giúp giữ đất hạn chế xói mòn, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Cỏ ba lá có thể cạnh tranh với cỏ khác về ánh sáng, nước và dinh dưỡng. Điều này có thể giúp giảm thiểu sự phát triển của những loại cỏ không mong muốn. Đặc biệt là trong giai đoạn đầu của chu kỳ sinh trưởng của cây trồng.

Cỏ ba lá có thể giúp tăng cường hoạt động của vi sinh vật trong đất, tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng từ đất của cây trồng.  

3.     Cỏ lào

Cỏ lào là một loại cỏ thân thảo, mọc thành bụi, có thể phát triển tốt ở nhiều loại đất khác nhau. Thân cỏ Lào có chứa tới 2,65% đạm; 0,5% Phốt pho và 2,48% Kali. Các bộ phận của cây đều chứa tinh dầu, alcaloid, tannin.

Cỏ Lào là một loại cây mọc hoang dại nhưng lại rất hữu ích. Là thảm thực vật che phủ, cải tạo đất rất tốt, nhất là đối với những vùng đất cằn, đồi núi. Toàn thân cây cỏ mềm và dễ phân hủy nên đây được xem là loại cây phân xanh lý tưởng.

Sử dụng cây cỏ lào để che phủ đất trồng không chỉ bổ sung lượng sinh khối hữu cơ cao, mà còn rất giàu dinh dưỡng cho đất trồng. Ngoài việc che phủ trực tiếp, có thể cắt cỏ để ủ thành phân hữu cơ. Theo kinh nghiệm của nông dân miền Trung, khi trồng khoai lang, đậu phộng, người ta thường vùi cây cỏ lào vào luống để làm phân bón và ngăn ngừa các loại sâu, hà (sùng) hại củ.

4.     Cỏ sả

Cỏ sả, tên khoa học Cymbopogon citratus, là một loại cỏ thân thảo có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới châu Á. Cỏ sả được trồng rộng rãi ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Cỏ sả là một loại cỏ thân thảo, có khả năng chịu hạn và chịu mặn. Cỏ sả cũng là một trong những loại cây giàu photpho, với hàm lượng photpho từ 0.1%-0.3%

Cỏ sả thường được trồng với mục đích tạo sinh khối, và che phủ đất, nên trồng loại cỏ sả lá lớn.

Cỏ sả có nhiều đặc tính quý: sinh trưởng mạnh, năng suất cao, khả năng chịu hạn, chịu nóng và chịu bóng cây tốt, dễ trồng. Chịu được đất mặn nhẹ và không chịu được đất ẩm kéo dài.

Cỏ sả có thể được trồng với nhiều mục đích khác nhau, bao gồm:

– Tạo sinh khối, che phủ đất

– Trồng xen với cây lâm nghiệp hoặc cây ăn quả

– Trồng ven bờ đê, ven đường, xung quanh ao cá để hạn chế sạt lở, xói mòn

– Tận thu chất xanh cho chăn nuôi gia súc nhai lại

5.     Cỏ vetiver

Hàm lượng photpho trung bình trong cỏ vetiver là 0,2% – 0,3%. Hàm lượng photpho cao nhất thường được tìm thấy trong lá, với hàm lượng 0,3% – 0,4%. Nhờ vậy sau khi được cắt tỉa che phủ cho đất vetiver giúp bổ sung lân hữu cơ, cải thiện chất lượng đất trồng.

Ngoài ra cỏ vetiver được trồng xen canh trong vườn với nhiều công dụng khác như:

• Cỏ Vetiver được ứng dụng như là một hàng rào sinh học để ngăn chặn và dẫn dụ các loài côn trùng có hại cho cây trồng như sâu đục thân, rầy mềm, rệp sáp. Thu hút các loài thiên địch rất tốt như bọ rùa, bọ ngựa, kiến, chuồn chuồn
• Sinh khối che phủ và bổ sung hữu cơ cho đất. Vetiver phát triển nhanh sinh khối lớn giúp cung cấp nguồn hữu cơ tại chỗ để che phủ cho đất trồng.
• Cộng sinh hỗ trợ cây trồng khác. Vetiver sẽ làm giảm áp lực côn trùng, nấm hại ở trên và dưới cho cây chính.
• Cải tạo đất trồng: với lượng sinh khối hữu cơ lớn, sau khi được cắt tỉa che phủ cho đất trồng sẽ giúp cải thiện cấu trúc đất, nuôi dưỡng hệ vi sinh vật đất.

Trên đây là 5 loại cỏ có khả năng phát triển nhanh, sinh khối lớn và chứa nhiều photpho. Chúng có thể được trồng để cải thiện kết cấu đất, cắt tỉa bổ sung hữu cơ cho đất cũng như sử dụng để ủ phân xanh bón cho cây trồng.

Xem thêm:

• 4 nguồn kali hữu cơ từ tự nhiên thay thế cho kali tổng hợp
• 5 nguồn đạm hữu cơ thay thế cho đạm vô cơ tổng hợp

Thu Phan

Danh mục: Các loại cây cỏ cải tạo đất, Dinh dưỡng cây trồng, Đất