Sâu bệnh trên cây chuối, cách phòng trị sâu bệnh trên cây chuối

Cây chuối là loại cây quen thuộc của người Việt Nam. Muốn trồng được cây chuối năng suất cao và chất lượng bạn phải xử lý được các loại sâu bệnh trên cây chuối như sâu đục gốc chuối, rầy mềm, bệnh đốm lá, bệnh thán thư, bệnh chùn đọt. Để có thể xử lý tất cả các loại bệnh này bạn cần phải nhận biết đúng loại sâu, bệnh. Cần xác định đúng nguyên nhân rồi mới đưa ra giải pháp.

1. Sâu đục gốc chuối

1.1. Triệu chứng

Cây còi cọc, trái nhỏ, lá bị gãy rủ xuống và héo, có khi cả khóm chuối bị chết rũ, buồng chuối dễ bị gãy, cây chuối dễ bị đổ ngã. Khi chẻ cây chuối ra thì thấy bên trong có những con sâu màu trắng ngà, rất mập, nhưng không có chân.

Nếu nặng thân cây có thể bị rỗng như xơ mướp, làm cho thân bị thối, lá vàng, nõn bị héo, củ thối và cuối cùng là cả cây bị chết. Nếu cây đã có buồng thì thường sẽ bị gãy ngang thân hoặc gãy cuống buồng.

1.2. Nguyên nhân và đặc điểm gây bệnh

Do con sâu đục Cosmopolites sordidus gây ra. Chúng thuộc họ vòi voi Curculionidae, bộ cánh cứng Coleoptera.

Thành trùng là một loại mọt đẻ trứng vào thân và củ chuối. Sâu non (sùng) đục phá củ chuối làm cây còi cọc, hoặc chết.  Ấu trùng là sùng màu trắng dài 1-1,5 cm, đục phá củ chuối thành những lỗ đường kính độ 1-1,5 cm, tạo đường đi cho nấm xâm nhiễm, đi đến đâu sâu để lại một đường phân như mùn cưa.

Thời tiết nóng, ẩm là điều kiện tốt để sâu sinh trưởng và phát triển.

1.3. Biện pháp

Chọn giống cây khỏe mạnh, sạch bệnh. Trước khi trồng nên cắt bỏ hết những bẹ, những cuống lá bị thối ở cây giống, thu gom tất cả những bộ phận cắt bỏ này đem chôn hoặc tiêu hủy.

Thường xuyên thu gom những bẹ lá, cuống lá đã bị thối, bị khô, dọn sạch lá già, lá khô trong vườn. Định kỳ tỉa bỏ những cây con dư thừa, tạo cho vườn chuối luôn được thông thoáng.

Với những vườn đã bị sâu hại nhiều, sau khi thu hoạch buồng cần chặt bỏ sát gốc, đào bỏ hết cả phần củ rồi đưa ra khỏi vườn tiêu hủy.

Sử dụng chế phẩm trừ sâu sinh học WAO AKA phun ướt đẫm thân cành để xử lý sâu đục.

2. Rầy mềm

2.1. Triệu chứng

Cây chuối thấy lá mọc thành bó, lá mọc thẳng, cuống ngắn, lá dễ rách. Khi bị nhiễm nặng bụi chuối lùn hẳn, không có trái hoặc có trái thì trái cũng không chín.

2.2. Nguyên nhân và đặc điểm gây bệnh

Do loại rầy mềm Pentalonia nigronervosa gây ra. Rầy có kích thước rất nhỏ, dài khoảng 1mm, màu nâu đen.

Rầy mềm hút chích dịch của cây, có khả năng truyền bệnh khảm cho cây, chất tiết của rầy mềm thu hút nấm bồ hóng tấn công gây ảnh hưởng đến năng suất của cây.

Rầy mềm thường hiện diện ở phần gốc thân chuối hay trong các lá già gần mặt đất, quần thể rầy thường ẩn nấp dưới bẹ lá của các phần thân cây chuối đã khô một phần. Loài này cũng hiện diện ở những cây chuối non vừa mọc khỏi mặt đất. Khi mật số cao có thể phát hiện chúng trên ngọn cây, trong các lá còn cuốn, chưa mở và cả trên cuống lá cuốn. Chu kỳ sinh trưởng của rầy mềm có thể kéo dài 10-15 ngày, thành trùng có thể sống 8-26 ngày.

2.3. Biện pháp

Khi phát hiện vườn chuối bị rầy mềm tấn công, nhà vườn sử dụng chế phẩm nấm xanh nấm trắng CNX RS pha với 200 lít nước sạch, phun đều ướt đẫm thân cành để diệt rầy mềm. Phun liên tiếp 2 lần cách nhau 3 ngày.

Phát triển thêm các loại thiên địch như bọ rùa, kiến vàng trong vườn để kiểm soát rầy mềm.

3. Bệnh đốm lá

3.1. Triệu chứng

Bệnh hại chủ yếu trên phiến lá. Vết bệnh xuất hiện đầu tiên là chấm nhỏ xanh-vàng, sau chuyển sang màu nâu. Vết bệnh kéo dài lan rộng thành đốm hình bầu dục dài, giữa vết bệnh có màu xám tro.

Trong thời kỳ đầu, triệu chứng bệnh thường xuất hiện ở mặt dưới của phiến lá thứ 3 và thứ 4; hình thành 1 đốm sọc nhỏ màu nâu đỏ song song với gân lá, rộng khoảng 5-10mm x 0.1-1mm, thường tập trung ở phía bên trái và ở chóp lá chuối. Về sau đốm mọc loang ra, trở màu đen, đồng thời xuất hiện ở mặt trên của lá chuối. Đến thời kỳ giữa, đốm sọc loang rộng thành hình bầu dục màu nâu, xung quanh có quầng màu vàng. Đến thời kì cuối nó trở thành màu đen, sau cùng ngay giữa đốm biến thành màu xám và lá chuối sớm bị héo chết.

3.2. Nguyên nhân và đặc điểm gây bệnh

Do loài vi khuẩn mang tên Hycospha erellafyensis var difformis gây ra.

Bệnh truyền lan theo gió mưa, xâm nhập trực tiếp hoặc gián tiếp qua vết thương xây xát trên lá.

Thời tiết nóng nhiệt độ từ 25-300C, độ ẩm >75% là điều kiện để vi khuẩn sinh trưởng mạnh.

3.3. Biện pháp phòng tránh

Thường xuyên loại bỏ những lá héo mắc bệnh và mang đi tiêu hủy ngay, nhằm giảm bớt khả năng gây bệnh và nâng cao hiệu quả phòng trị.

Thời gian từ tháng 5-10, thời tiết nóng và ẩm thì khoảng 2 tuần phun thuốc 1 lần, từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, khoảng 3-4 tuần phun thuốc 1 lần. Sử dụng chế phẩm Vaccin kết hợp với Siêu đồng phun ướt đẫm thân cành lá. Phun liên tiếp 2 lần cách nhau 3 ngày.

4. Thán thư

4.1. Triệu chứng

Mặt dưới phần mép của lá xuất hiện những đốm màu thâm to bằng cúc áo, ăn phá lên mặt trên rồi chuyển sang cháy khô loang rộng cùng viền vàng. Phần cháy khô hiện lên những đường vân chạy dọc cậng hoặc thành các đường tròn đồng tâm. Bệnh nặng các tàu lá bị gãy treo khô; thân chuối thối đen,..

Bệnh gây vết đốm trên vỏ quả ngay từ khi vừa tròn cạnh nên ảnh hưởng nhiều đến năng suất và chất lượng thu hoạch.

4.2. Nguyên nhân và đặc điểm gây bệnh

Bệnh thán thư do nấm colletotrichum sp gây ra, nấm sẵn có trong đất trồng và môi trường

Bệnh phát sinh ở những vườn đã trồng từ 2 năm trở lên, nhiều lá và trồng dày. Trong cùng một cây, lá ngoài cùng bị trước rồi lần lượt đến các lá trong. Tốc độ lây lan và phá hại mạnh khiến cây chết khô;

Thời tiết có nhiều nắng nóng, nhiệt cao, lượng mưa ít tạo điều kiện cho nấm phát sinh gây hại.

4.3. Biện pháp phòng tránh

Cần kiểm tra kịp thời, nhận diện được triệu chứng bệnh hại. Đồng thời phải thường xuyên thực hiện dọn vệ sinh, cắt xén các loại cỏ dại và các loại tầu lá đã già chết khô hoặc do bệnh hại, thu gom và đốt tiêu hủy nơi xa vườn. Chuối lùn cao cây và nhiều lá, tốt nhất nên chuyển sang trồng chuối tiêu hồng hoặc để mỗi bụi 1 cây mẹ và 1 – 2 cây con là hợp lý.

Sử dụng chế phẩm Vaccin kết hợp với Siêu đồng pha với 200 lít nước phun ướt đẫm những cây bị bệnh, phun phòng cho những vườn chưa bị.

5. Bệnh chùn đọt chuối

5.1. Triệu chứng

Khi bị bệnh lá chuối hẹp lại, vươn thẳng và bó xít vào nhau, nhìn giống như một bó lá, cuống lá ngắn lại và lá bị giòn, rất dễ bị rách, trên lá xuất hiện những đường sọc màu vàng sậm, xen kẽ với những đường sọc màu xanh sậm.

Nếu cây bị bệnh sớm từ khi còn nhỏ hoặc bị bệnh gây hại nặng thì cây sẽ tàn lụi dần và không cho buồng, nếu có cho buồng thì trái cũng sẽ rất nhỏ và không chín. Nếu cây đã lớn mới bị bệnh tấn công thì sau này khi có buồng, buồng chuối trỗ sẽ không thoát, hoặc nếu có trỗ được thì buồng chuối cũng bị biến dạng, trái nhỏ, ăn không ngon hoặc buồng có thể trỗ ra ngang thân.

5.2. Nguyên nhân và đặc điểm gây hại

Bệnh do siêu vi trùng Bunchy Top Virus (Banana Virus I hay Musa Virus I) gây ra.

Bệnh được truyền từ cây mẹ sang cây con qua con đường cây giống, lây truyền từ cây này sang cây khác thông qua một loài rệp có tên là Pentalonia nigronervosa sinh sống trên cây chuối làm môi giới truyền bệnh.

Bệnh phát sinh quanh năm nhưng thường phát triển mạnh vào những tháng có ẩm độ cao.

Những vườn ít được chăm sóc, nhiều cỏ dại, rậm rạp, thường xuyên phủ đất bằng rơm rác, cỏ cây…thường là những vườn bị bệnh gây hại nhiều hơn những vườn khác.

5.3. Biện pháp phòng trừ

Đây là một lọai bệnh do Virus gây ra nên một khi cây đã bị nhiễm bệnh thì thông thể chữa trị được. Vì thế muốn hạn chế bệnh các bạn phải áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chính. Sau đây là một số biện pháp cơ bản:

• Tuyệt đối không lấy cây chuối con ở những vườn chuối, khóm chuối đã bị bệnh gây hại làm giống cho vụ sau.
• Thường xuyên kiểm tra vườn chuối để phát hiện sớm cây bị nhiễm bệnh. Nếu phát hiện cây đã bị bệnh phải chặt bỏ ngay cả cây, bứng hết cả gốc rồi đưa ra khỏi vườn chôn sâu hoặc tiêu hủy để tránh lây lan sang cây khác.
• Không nên lập vườn chuối ngay bên cạnh những vườn đang bị bệnh gây hại nặng để tránh bệnh lây lan sang vườn mới lập.
• Thường xuyên vệ sinh vườn tược, cắt tỉa bỏ bớt những lá già, lá khô, tỉa bớt những cây con nếu thấy vườn quá dày…để vườn luôn thông thoáng, giảm bớt ẩm độ trong vườn, nhất là vào mùa mưa.
• Không nên trồng chuối liên tục nhiều năm trên cùng một mảnh đất. Sau khi trồng vài năm nên luân canh với cây trồng khác vài năm rồi lại quay trở lại trồng chuối.
• Khi phát hiện có rệp nên dùng Bộ giải pháp phòng trừ rệp để phun xịt, tiêu diệt rệp là tiêu diệt môi giới mang bệnh đi truyền cho cây. Về cách sử dụng thuốc các bạn có thể đọc hướng dẫn có in trên nhãn thuốc.
• Chăm sóc vườn chuối chu đáo để cây chuối sinh trưởng, phát triển tốt có sức chống đỡ với bệnh.

Nếu bạn đang gặp các vấn đề sâu bệnh trên cây chuối và cần hỗ trợ cách xử lý hãy gọi về Hotline 0978.497.345! Đội ngũ của WAO sẽ liên hệ hỗ trợ bạn ngay.

>>> Click vào tên sản phẩm để tìm hiểu thêm thông tin

Xem thêm: Cách xử lý bệnh héo rũ vàng lá trên cây chuối

Hằng Hoàng

Xem thêm về: chăm sóc cây chuối

Danh mục: Cách kiểm soát bệnh cây trồng