Nấm trái sầu riêng là một trong những bệnh hại nguy hiểm nhất trong giai đoạn trái sắp thu hoạch, đe dọa trực tiếp đến năng suất và chất lượng thương phẩm của sầu riêng. Khi nhiễm bệnh, trái thường xuất hiện vết thối nâu, nhanh chóng lan rộng và dẫn đến rụng hàng loạt, gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng cho nhà vườn.
Để xử lý và phòng ngừa nấm trái sầu riêng một cách hiệu quả và bền vững, điều quan trọng là nhà vườn cần hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh, điều kiện thuận lợi để nấm phát triển, từ đó áp dụng đúng và đủ các biện pháp kỹ thuật mà WAO chia sẻ trong phần tiếp theo.
1. Nguyên nhân gây bệnh nấm trái sầu riêng
Nấm trái sầu riêng do tác nhân chính là nấm Phytophthora palmivora gây ra – loại nấm có khả năng tấn công mạnh vào mô trái, gây thối nhũn và khiến trái sầu riêng rụng sớm.
Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện:
- Độ ẩm môi trường cao, thường xuất hiện vào mùa mưa hoặc khi có nhiều sương mù.
- Vườn sầu riêng có hệ thống thoát nước kém, đất ẩm ướt, thiếu thoáng khí là môi trường lý tưởng cho nấm phát triển.
- Mưa nhiều làm bào tử nấm dễ lây lan qua nước, gió, hoặc qua các vết thương cơ giới trên trái.
Đặc biệt, các vườn thu hoạch sầu riêng vào đúng mùa mưa là đối tượng có nguy cơ cao nhiễm bệnh nếu không có biện pháp phòng ngừa từ sớm.
2. Dấu hiệu nhận biết sầu riêng bị nấm trái sầu riêng
Nhận biết sớm các biểu hiện của nấm trái sầu riêng là yếu tố then chốt giúp nhà vườn kịp thời xử lý, tránh lây lan diện rộng và giảm thiểu thiệt hại.
Sau thu hoạch: Nguy hiểm hơn, nấm trái sầu riêng không chỉ gây hại trong vườn mà còn tiếp tục phát triển sau thu hoạch nếu trái bị nhiễm bệnh nhẹ trước đó. Khi được bảo quản trong điều kiện không phù hợp, các bào tử nấm tiếp tục lan rộng, khiến trái bị thối trong quá trình vận chuyển hoặc trưng bày.
Trên trái: Ban đầu, vết bệnh xuất hiện dưới dạng những đốm nhỏ màu nâu đen trên vỏ trái, thường ở gần cuống hoặc phần tiếp xúc với nước mưa đọng. Những đốm này nhanh chóng lan rộng, chuyển sang màu xám đen, bề mặt vỏ trở nên mềm nhũn, mất độ bóng tự nhiên.
Phần thịt trái: Khi bệnh tiến triển, nấm xâm nhập sâu vào bên trong, khiến phần thịt trái bị thối nhũn, đổi màu và bốc mùi hôi chua đặc trưng. Trái mất hoàn toàn giá trị thương phẩm và phải loại bỏ.
Khi môi trường ẩm thấp: Trên các vết bệnh có thể quan sát thấy những sợi tơ nấm màu trắng mọc dày đặc – đây là một dấu hiệu đặc trưng cho thấy nấm đang phát triển mạnh và sẵn sàng lây lan sang các trái lân cận.
Tốc độ lây lan: Bệnh nấm trái sầu riêng có khả năng lây lan rất nhanh, đặc biệt trong điều kiện mưa ẩm. Toàn bộ khu vườn có thể bị ảnh hưởng chỉ trong vài ngày nếu không có biện pháp khống chế kịp thời. Giai đoạn trái lớn, đã đủ tuổi thu hoạch là thời điểm dễ bị tấn công nhất, vì vỏ trái đã mỏng và nhạy cảm hơn với nấm bệnh.
3. Cách xử lý và phòng ngừa sầu riêng bị nấm trái sầu riêng
Khi phát hiện cây sầu riêng có dấu hiệu nhiễm nấm trái sầu riêng, nhà vườn cần chủ động can thiệp nhanh chóng theo đúng quy trình kỹ thuật để ngăn chặn bệnh lây lan và phục hồi cây hiệu quả. Dưới đây là các bước xử lý chi tiết:
Các bước xử lý khi sầu riêng đã bị nhiễm nấm trái
– Bước 1:Tiến hành cắt bỏ và tiêu hủy toàn bộ những trái sầu riêng đã nhiễm nấm nặng, đặc biệt những trái có biểu hiện thối nhũn, mùi hôi chua. Tuyệt đối không để rơi rụng trong vườn, tránh để nấm lây lan qua gió, nước hoặc côn trùng.
– Bước 2: Sử dụng bộ đôi chế phẩm Vaccin kết hợp với Siêu đồng phun ướt đẫm lên toàn bộ thân, cành, lá và trái sầu riêng. Đây là bước quan trọng giúp sát khuẩn, tiêu diệt bào tử nấm, hạn chế sự phát tán và phát triển của nấm trái sầu riêng. Nên phun liên tiếp 2 lần, cách nhau 3–5 ngày để đạt hiệu quả tối đa.
– Bước 3: Áp dụng giải pháp WAO BOOM tưới quanh gốc nhằm tiêu diệt tận gốc nấm Phytophthora palmivora và các loại nấm đất nguy hiểm khác. Việc này giúp xử lý tận nơi nguồn lây bệnh trong đất – nơi nấm tồn tại âm thầm và chờ cơ hội phát triển khi điều kiện thuận lợi.
Biện pháp phòng ngừa bệnh nấm trái sầu riêng
Để hạn chế tối đa rủi ro từ bệnh nấm trái sầu riêng, nhà vườn nên chủ động phòng ngừa từ sớm, ngay từ khi cây bắt đầu ra hoa đậu trái:
Quản lý độ ẩm:
- Thiết kế hệ thống mương rãnh, thoát nước hiệu quả để vườn luôn khô ráo.
- Tránh tình trạng đọng nước lâu ngày – điều kiện lý tưởng cho nấm phát triển.
Cải tạo đất – tăng sức đề kháng cho cây:
- Bổ sung phân hữu cơ hoai mục, kết hợp vật liệu hữu cơ giúp đất tơi xốp, thoáng khí.
- Ưu tiên ủ phân với nấm đối kháng Trichoderma để ngăn ngừa nấm hại trong đất.
- Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng đa, trung, vi lượng và hạn chế dư thừa đạm – nguyên nhân khiến cây dễ nhiễm bệnh.
Tăng sinh khối tự nhiên:
- Bảo vệ cỏ bản địa có lợi, trồng cây che phủ để lấy sinh khối hữu cơ, cân bằng vi sinh vật đất.
Phun phòng định kỳ:
- Sau khi cây đậu trái, tiến hành phun phòng nấm khuẩn định kỳ mỗi 10–15 ngày/lần bằng chế phẩm Vaccin và Siêu đồng, đặc biệt trong những tháng mưa nhiều, độ ẩm cao.
Phòng nấm đất định kỳ:
- Vì nấm trái sầu riêng có nguồn gốc từ đất (nấm Phytophthora spp. tồn tại sẵn trong đất), nhà vườn cần tưới phòng WAO BOOM mỗi 2–3 tháng/lần để kiểm soát tốt hệ nấm hại, duy trì bộ rễ khỏe, ăn sâu – nền tảng của năng suất bền vững.
Thăm vườn thường xuyên:
- Việc theo dõi vườn định kỳ giúp phát hiện sớm triệu chứng nấm trái sầu riêng, kịp thời xử lý trước khi bệnh lan rộng.
Nếu nhà vườn cần tư vấn chi tiết hơn về cách xử lý hoặc sản phẩm đặc trị nấm trái sầu riêng, hãy để lại thông tin, đội ngũ kỹ thuật WAO sẵn sàng hỗ trợ miễn phí và đồng hành cùng vườn bạn trong suốt mùa vụ!
Đọc tiếp:
Sầu riêng bị cháy lá – Nguyên nhân và cách xử lý
