Nội dung bài viết
1. Sương muối là gì?
Sương muối còn gọi là sương giá là hiện tượng hơi nước đóng băng thành các hạt nhỏ và trắng như muối ngay trên mặt đất, bề mặt cây cỏ hoặc các vật thể khác khi nhiệt độ xuống thấp.
Hiện tượng sương muối thường xuất hiện vào các tháng mùa đông. Vào những đêm đông lạnh, trời quang mây, lặng gió, không khí ẩm đã lạnh lại bị bức xạ mất nhiệt nên tiếp tục lạnh, nhiệt độ không khí giảm nhanh dẫn đến hơi nước có trong không khí ở gần mặt đất đông lại thành những tinh thể băng.
Mặc dù gọi là sương muối nhưng không hề có vị mặn mà chỉ bám trên thân, cành lá cây hay các vật thể trông giống như muối ăn hằng ngày.
2. Những ảnh hưởng của sương muối đối với cây trồng
Sương muối là một hiện tượng thời tiết nguy hiểm, ảnh hưởng rất lớn tới sinh trưởng của cây trồng, gây thiệt hại nặng nề cho người sản xuất.
Khi sương muối xuất hiện, nhiệt độ hạ xuống thấp dưới 0oC, khi đó nước trong thân cây (trong chất nguyên sinh của tế bào) sẽ bị đóng băng lại. Khi nước đóng băng sẽ giãn nở thể tích, làm phá vỡ các tế bào, các ống dẫn nhựa trên thân, cành.
Ngày hôm sau khi mặt trời lên, dưới tác dụng của bức xạ mặt trời, các hạt sương lạnh bốc hơi nhanh chóng làm cho các mô cây bị giảm nhiệt độ đột ngột. Khi nhiệt độ dưới mức giới hạn sinh vật học sẽ phá hủy cơ chế tế bào sinh vật của cây, làm lá cây bị héo táp, cháy xém, teo tóp.
Các loại cây trồng ngắn ngày như rau màu và hoa thường chịu ảnh hưởng nặng của sương muối. Lá và hoa sẽ bị héo úa, cháy khô hoặc nhũn ra, củ dưới đất bị mềm, sau vài ngày cây sẽ chết hoàn toàn.
Với các loại cây lâu năm như cây ăn quả, cây công nghiệp, chồi và lá của cây sẽ bị thâm đen, cháy xém, quả chuyển nâu, nhũn ra và rụng. Những cây chịu ảnh hưởng của sương muối thường phát triển kém và có thể chết.
3. Biện pháp hạn chế ảnh hưởng
Để có thể hạn chế được những ảnh hưởng của sương muối, bà con có thể thực hiện một số biện pháp sau:
* Che phủ gốc cây và mặt luống
Sử dụng rơm rạ hoặc các tàn dư thực vật để phủ kín gốc và mặt đất trồng. Việc này sẽ giúp mặt đất giữ được nhiệt, ngăn sự thoát nhiệt mạnh và giữ ẩm cho đất.
* Trồng cây che bóng, chắn gió
Tán cây che bóng vừa có tác dụng cản nhiệt độ lạnh đột ngột về đêm, đồng thời tán lá cũng giúp cản việc tăng nhiệt độ nhanh chóng vào ban ngày. Điều này làm cho vườn cây sẽ ít bị ảnh hưởng của việc chênh lệch nhiệt độ ngày đêm quá lớn và diễn ra nhanh, mô lá sẽ ít bị sốc nhiệt.
* Tưới nước
2 thời điểm cần tưới nước:
Tưới nước vào chiều tối làm tăng hàm lượng ẩm trong đất để tăng khả năng giữ nhiệt và nâng cao độ dẫn nhiệt, khiến cho nhiệt độ ở lớp đất sâu cao hơn được dẫn lên điều hòa sự lạnh đi của mặt đất do bức xạ.
Tưới nước vào buổi sáng sớm, trước khi Mặt Trời mọc, vì lá cây phủ dày lớp sương muối nên cần phải phun nước tưới, rửa đi lớp sương muối bám dày trên bề mặt thân lá để hạn chế sự tổn thương của mô lá khi giọt sương lạnh bốc hơi dưới ánh sáng Mặt Trời buổi sáng.
Ngoài ra, bà con có thể sử dụng phương pháp hun khói, làm màng che phủ,…
Bên cạnh đó, trong quá trình chăm sóc cây trồng cần bón thêm phân chuồng ủ mục và Ka li sẽ tăng sức chịu đựng lạnh giá của cây trồng, hạn chế bón phân đạm, vì phân đạm giúp cây sinh trưởng nhanh nhưng lại giảm sức chịu rét.