Đất vườn sầu riêng chai cứng là tình trạng nền đất của vườn sầu bị nén chặt, đóng ván, cứng cục. Đây là kết quả của quá trình dài canh tác chưa hợp lý, tình trạng đất này ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của cây sầu riêng. Do đó bà con cần có biện pháp cải tạo đúng kỹ thuật.
Bài viết này WAO sẽ hướng dẫn chi tiết cho bà con cách cải tạo đất vườn sầu riêng chai cứng. Mời bà con cùng nghiên cứu và ứng dụng.
Nội dung bài viết
1. Vì sao phải cải tạo đất vườn sầu riêng chai cứng?
Đất chai cứng khiến cây hô hấp kém
Đất vườn chai cứng nén chặt nên từ trên đất mặt vào đến các lớp đất dưới không có các kẽ hở để không khí có thể len lỏi vào trong.
Lượng oxy trong đất thấp khiến cây hô hấp kém, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của cây.
Rễ phát triển kém, thối rễ
Từng lớp đất đóng cứng như đá khiến rễ cây khó có thể xuyên qua và ra rễ mới. Khi rễ cây cố xuyên qua các lớp đất thường bị tổn thương, mở đường cho nấm khuẩn gây bệnh xâm nhập làm thối rễ. Cây ra rễ kém làm giảm khả năng hấp thu nước và dinh dưỡng, cây không ra đọt mới, còi cọc, rụng lá.
Đất không lưu trữ được nước và dinh dưỡng
Đất trồng sầu riêng trở nên chai cứng vì thiếu nhiều hữu cơ. Không có các chất hữu cơ trong đất nên khả năng thẩm thấu nước và dinh dưỡng của đất kém. Khi tưới nước,mặt đất bị bít chặt nước chảy tràn trên mặt và không thể ngấm vào tầng đất dưới. Vào mùa nắng bà con thường tốn rất nhiều nước để tưới cho cây nhưng cây vẫn thiếu nước.
Đất thiếu ẩm nên khả năng hòa tan dinh dưỡng cũng kém hơn, phân bón tổng hợp dạng viên thường bị vón cục khi bón vào đất và bị rửa trôi khi mưa xuống.
Đất nhiều nấm khuẩn gây bệnh
Mặt đất đóng váng nén chặt khiến các sinh vật có lợi trong đất không thể hoạt động tạo cơ hội cho các loại nấm khuẩn gây bệnh trong đất sinh sôi lây lan mạnh gây nên các bệnh nguy hiểm như vàng lá thối rễ, nứt thân xì mủ, lở cổ rễ, cháy lá,…
2. Cách cải tạo đất vườn sầu riêng chai cứng
Bước 1: Xới đất
Để cải thiện tình trạng đóng váng nén chặt, nhà vườn cần tiến hành xử lý vật lý cho đất bằng cách dùng máy xới hoặc cuốc xẻng xới nhẹ lớp đất mặt để phá váng, tạo thông thoáng.
Bà con xới lớp đất dày khoảng 7-10cm, cách gốc 90cm-1,2m (tùy vào độ rộng của tán cây). Xới ra đến ngoài tán cây và giữa các hàng cây.
Bước 2: Bổ sung hữu cơ
Chất hữu cơ trong đất có vai trò cực kỳ quan trọng. Độ phì nhiêu và cấu trúc của đất được quyết định bởi hàm lượng chất hữu cơ trong đất. Khi đất có càng nhiều chất hữu cơ thì đất càng tơi xốp, thoáng khí, thấm nước và thoát nước tốt, hệ thống rễ phát triển khỏe mạnh, hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
2 nguồn hữu cơ mà bà con cần sử dụng để cải tạo đất vườn sầu riêng chai cứng là phân hữu cơ và các vật chất hữu cơ.
*Đối với phân hữu cơ
Bà con sử dụng các loại phân hữu cơ như phân chuồng (trâu bò) đã được ủ hoai với nấm Trichoderma, phân xanh, phân trùn quế,…
Bà con cho rải đều lên lớp đất vừa xới sau đó trộn đều.
Phân hữu cơ giúp cải thiện cấu trúc đất nhanh, tách rời các hạt đất cứng, giúp đất tơi xốp hơn.
*Đối với vật chất hữu cơ
Một số các vật chất hữu cơ mà bà con dễ tìm để bổ sung vào đất giúp cải tạo đất chai cứng rất tốt như rơm rạ, lá cây, cành cây cắt nhỏ, bèo lục bình, thân lá chuối, cây dã quỳ, cỏ lào,…
Bà con có thể vùi trộn vào đất hoặc phủ đều lên mặt đất. Đây là dạng hữu cơ dài hạn nên thời gian phân hủy sẽ chậm hơn, nếu muốn đẩy nhanh tốc độ phân hủy có thể tưới thêm Trichoderma sau khi phủ.
Việc bổ sung chất hữu cơ vào đất sẽ cung cấp nguồn thức ăn cho các sinh vật đất, nuôi dưỡng hệ vi sinh vật, giun dế. Khi các sinh vật này hoạt động mạnh sẽ cải thiện tính chất đất nhờ việc ngày đêm cày xới, vận chuyển các chất hữu cơ trộn lẫn với lớp đất cứng. Đồng thời sẽ giải phóng chất dinh dưỡng cho cây trồng hấp thu.
Bước 3: Tưới WAO BOOMs
Với nền đất vườn sầu riêng chai cứng nén chặt cằn cỗi các vi sinh vật có lợi đã không còn
Để cải tạo lại nền đất vườn sầu riêng chai cứng, cằn cỗi, bên cạnh việc bổ sung chất hữu cơ vào đất, bà con cần bổ sung đồng thời các chủng vi sinh vật có lợi cho đất, bởi hệ vi sinh này đã bị mất đi trong quá trình canh tác trước.
Với bộ giải pháp WAO BOOMs quá trình cải tạo đất vườn sầu riêng sẽ được rút ngắn thông qua các tác động sau:
Với hệ vi sinh vật phong phú được đưa vào đất giúp khôi phục lại hệ vi sinh vật đất, giúp phân giải hữu cơ nhanh chóng, trộn đều các vật chất với nhau giúp đất nhanh tơi xốp, nhiều mùn và chuyển hóa các chất dinh dưỡng cho cây trồng dễ hấp thu.
Giúp rễ tơ ra nhiều, chắc khỏe, dài mập, ăn sâu vươn xa, giúp cây đi đọt mạnh, lá xanh dày, cây phân tầng tán rộng.
Giúp cân bằng chỉ số pH đất, tăng cường keo đất và quá trình trao đổi cation.
Bên cạnh đó, các chủng vi sinh vật có lợi trong bộ giải pháp WAO BOOMs sẽ tiêu diệt và đối kháng với các nấm khuẩn gây bệnh nguy hiểm trong đất. Phòng ngừa tuyệt đối vàng lá thối rễ, nứt thân xì mủ, lở cổ rễ, thối trái, cháy lá,…
Ngoài ra, WAO BOOMs giúp tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng của cây, giúp cây chắc khỏe, phát triển tốt.
Bước 4: Nuôi dưỡng thảm thực vật che phủ
Bước cuối trong quy trình cải tạo đất vườn sầu riêng chai cứng chính là nuôi dưỡng thảm thực vật che phủ.
Vườn thiếu thảm thực vật chính là một trong những nguyên nhân khiến đất vườn trở nên chai cứng, nén chặt. Thiếu cây cỏ che phủ, dưới tác động của mưa nắng gió đất càng trở nên khô cằn, nén chặt, chai cứng vì chất hữu cơ, dinh dưỡng bị rửa trôi, trơ trọi giữa trời.
Đất không được tái tạo cấu trúc khi không có hệ thống rễ cây cỏ xuyên qua.
Để cải tạo nền đất sầu riêng bền vững, bà con cần nuôi dưỡng thảm thực vật cho phủ cho vườn.
Thảm thực vật che phủ giúp cải thiện đồng thời các đặc tính sinh học, hóa học và vật lý của đất, nhờ đó đất trở nên màu mỡ tơi xốp hơn. Hệ thống rễ cây cỏ sẽ phá vỡ lớp đất chai cứng nén chặt, đưa không khí và nước vào sâu bên trong. Cây cỏ che phủ giúp giảm tác động của mưa nắng lên bề mặt đất, làm chậm tốc độ dòng chảy, giảm xói mòn và tăng thẩm thấu cho đất, hạn chế bốc thoát hơi nước.
Nhờ được bảo vệ, các sinh vật trong đất hoạt động tốt hơn, nâng cao chất lượng đất nhanh hơn.
Để nuôi dưỡng thảm thực vật trong vườn sầu riêng, bà con cần để cho lớp cỏ dại được mọc lên tự nhiên trong vườn, mỗi vườn mỗi vùng sẽ có môt số loại cỏ phù hợp mọc lên.
Bên cạnh đó, bà con trồng xen thêm một số loại cây cỏ nhiều lợi ích như chuối, cỏ veitver, cỏ sả, lạc dại, muồng vàng,… đây đều là những loại thực vật giúp cải tạo đất rất tốt.
Khi các loại thực vật này phát triển cao, nhà vườn tiến hành cắt tỉa và phủ xuống đất để tăng cường hữu cơ.
Với các loài cỏ không nên cắt sát mặt đất mà cắt cách gốc từ 10-15cm.
Trên đây là quy trình cải tạo đất vườn sầu riêng chai cứng mà WAO đã nghiên cứu và áp dụng hiệu quả. Mời bà con nghiên cứu và ứng dụng để nuôi dưỡng vườn sầu riêng phát triển.
