Muồng vàng giúp cải tạo đất và che nắng chắn gió cho vườn trồng

Nội dung bài viết

1. Đặc điểm hình thái và sinh thái

Muồng vàng còn có tên gọi khác là lục lạc ba lá, cây sục sạc, rủng rảng, muồng phân, muồng lá tròn, dã hoàng đậu, chư thi đậu…, tên khoa học Crotalaria pallida, thuộc họ Cánh bướm Papilionaceae.

Là một loài cây họ đậu, cây thân bụi mềm lâu năm, cao khoảng 1~2m. Lá có 3 chét hình trái xoan ngược, dài 5-7cm, rộng 2cm, mặt trên nhẵn, mặt dưới có lông. Hoa vàng thành từng chùm gồm những vòng giả. Quả đậu hình dải, lúc non màu xanh có lông nhẹ, chín màu đen. Hạt nhiều, màu hạt dẻ nhạt hoặc vàng cam, hình thận. Ra hoa từ tháng 6-10, những vùng khí hậu nóng ẩm có thể ra hoa quanh năm. Quả chín già tự nổ phát tán hạt ra xung quanh, cầm chùm quả chín lắc nghe xào xạc như lục lạc.

Muồng vàng mọc hoang ở nhiều nơi trên cả nước, thường mọc ven đường đi, bờ sông, đất hoang.

2. Công dụng của muồng vàng

Cố định đạm tự nhiên

Rễ cây muồng vàng có vi sinh vật cố định đạm cộng sinh giúp bổ sung đạm nitơ tự nhiên cho đất và cây trồng chính.

Cải tạo, tăng chất hữu cơ và độ phì cho đất

Muồng vàng phát triển nhanh cho sinh khối lớn, lượng sinh khối phân xanh sau khi được cày vùi vào đất hoặc phủ mặt giúp giữ ẩm, tăng hàm lượng hữu cơ cho đất, cải tạo nền đất rất tốt.

Là một loại cây lâu năm, nên thường xuyên cắt tỉa gọn gàng để nhánh ra nhiều sẽ cho sinh khối càng nhiều và cây sống được bền hơn.

Chống xói mòn đất

Nếu trồng với mật độ dày sẽ giúp che phủ bảo vệ đất, chống xói mòn, rửa trôi các chất hữu cơ và dinh dưỡng ở tầng đất mặt. Đồng thời cây có tán cao nên lấn át được các loại cỏ dại không mong muốn.

Che nắng, chắn gió cho các cây con

Khi các loại cây con mới trồng, gió mạnh dễ làm nghiêng đổ hay bật gốc ảnh hưởng đến bộ rễ và hình thái phát triển của cây. Các hàng cây muồng vàng giúp chắn gió, đồng thời che nắng tránh khô gốc rễ và cháy lá khi cây con rễ yếu chưa hút được nhiều nước.

Vị thuốc trong Đông Y

Theo Đông y, cây muồng vàng (lục lạc ba lá) có vị ngọt, hơi chát, tính mát, có tác dụng bổ can thận, sáng mắt ích tinh. Thân và lá có vị đắng, tính bình có tác dụng tiêu viêm, lợi tiểu. Còn rễ lục lạc có vị hơi đắng, tính bình, có tác dụng tiêu viêm giúp trợ tiêu hóa. Thường dùng hạt để trị chóng mặt do sốt, suy nhược thần kinh, bạch đới, chứng đa niệu.

Trong dân gian, người ta cho rằng hạt lục lạc ba lá tròn có tác dụng chữa tiểu tiện nhiều lần, tiểu són, can thận kém, mắt mờ, di tinh, viêm tuyến vú, trẻ con cam tích.

3. Ứng dụng của muồng vàng trong nông nghiệp

Cây muồng vàng thường được sử dụng làm cây cải tạo đất, che bóng và chắn gió cho các loại cây trồng khác ở giai đoạn cây con. Muồng vàng thích hợp trồng xen trong các vườn cây lâu năm như vườn cây ăn trái hay vườn cây công nghiệp như cà phê, hồ tiêu, cacao,…

Cải tạo đất

2 năm đầu sau khi nhổ bỏ các loại cây trồng cũ, sử dụng muồng hoa vàng trồng mật độ lớn để cải tạo đất, mật độ 20kg hạt/ ha.

Che chắn và bổ sung hữu cơ

Trong quá trình trồng cây con sử dụng muồng hoa vàng làm cây che bóng và chắn gió tạm thời. Trồng xen giữa các hàng cây con với mật độ 6kg hạt/ha. Hàng tháng cắt hạ tán, lấy thân lá phủ tấp gốc cà giúp giữ ẩm và bổ sung phân xanh hiệu quả.

Mặc dù cây phát triển nhanh, dễ trồng nhưng cũng dễ phá bỏ nên thuận tiện cho việc chăm sóc các cây trồng chính. Việc lựa chọn muồng vàng là cây trồng xen trong vườn vừa có ích cho người nông dân vừa có lợi cho đất trồng và hệ sinh thái.

Xem thêm video ứng dụng cây muồng vàng trong vườn cây cà phê tại Đắk Lắk