Những đặc điểm của tầng đất

Phẫu diện đất

Đất có cấu trúc hình thái rất đặc trưng. Các loại đất khác nhau có độ dày tầng đất và phẫu diện đất khác nhau. Phẫu diện đất là phần cắt ngang qua các lớp đất (thẳng góc với mặt đất từ trên xuống dưới) để lộ ra các tầng đất ngang. Độ dày phẫu diện đất thay đổi từ 40 – 150cm. Riêng đất feralit trên đá bazan vùng Tây Nguyên độ dày có thể lên đến 10cm. Đất càng dày càng tốt, đối với cây dài ngày (cây ăn quả, cây công nghiệp) và rễ ăn sâu thì đất phải dày trên 100cm. Còn cây ngắn ngày thì tầng canh tác phải đạt trên 15cm.

Xem xét một phẫu diện đất có thể thấy sự phân tầng cấu trúc từ trên mặt đất xuống đến phần đất mẹ.Tùy từng điều kiện sinh hóa và các tác nhân bên ngoài mà phẫu diện đất có thể có đủ hoặc không đầy đủ các lớp đất, tầng đất.

Một phẫu diện đầy đủ thường được chia thành các lớp chính từ trên xuống dưới như sau:

những đặc điểm của tầng đất
Đất được chia thành các tầng lớp từ trên xuống dưới

Lớp đất mặt / tầng đất mặt

Đất được hình thành qua quá trình dinh dưỡng và tích tụ lại trên bề mặt hành tinh từ hàng triệu năm được gọi là đất mặt. Đất mặt giàu về chất hữu cơ (mùn) và là lớp đất có năng suất cao nhất. Trồng trọt phụ thuộc hoàn toàn vào lớp đất mặt. Nơi nào không có đất mặt thì không có canh tác.

Tầng này thường chứa nhiều chất hữu cơ, các rễ cây, vi khuẩn, nấm, các động vật nhỏ (trùn, dế,…) và có màu tối do sự tập trung chất hữu cơ. Đất tơi xốp, thoáng khí. Rễ cây phát triển chủ yếu trong tầng này, nhất là những cây có bộ rễ cạn. Khi được cày và canh tác, lớp này được gọi là tầng canh tác.

Đối với đất rừng, bên trên còn có tầng thảm mục thực vật (chứa cành lá, xác bã hữu cơ chưa phân hủy).

Lớp đất bên dưới / tầng đất dưới

 Thường cứng hơn tầng mặt, chứa nhiều sét và ít chất hữu cơ hơn. Ở vùng khí hậu nhiệt đới ẩm, lớp này chia làm hai:

  • Tầng chuyển tiếp nằm phía trên, bị rửa trôi các muối khoáng và tập trung ít chất hữu cơ .
  • Tầng tích tụ nằm phía bên dưới, có sự tập trung các oxit sắt và nhôm, sét,… nên đất khá cứng rắn. Tầng này xuất hiện khi qúa trình rửa trôi mãnh liệt, cuốn trôi nhiều vật chất xuống dưới, nên đất thường chua và có màu sang.

Sự phân tầng ở mỗi nơi, mỗi loại đất khác nhau. Do đó, sự phân loại tầng đất như trên chỉ mang tính tương đối.

Tìm hiểu cách kiểm tra sức khỏe đất để biết đất của bạn đang như thế nàoKiểm tra sức khỏe đất canh tác

Tham gia ngay:


    Xem thêm về:

    Danh mục: ,